سایکوز :
سایکوز یا روانپریشی به حالتی اطلاق می شود که فرد در طی آن ارتباطش را با واقعیت از دست می دهد و قادر نیست بین واقعیت و خیال تمایز قایل شود . مثلاً فکر میکند آنچه در خواب دیده واقعی است و یا تصورات خود را باور می کند .
اختلال سایکوتیک:
اختلالی است که مهمترین نشانه آن از دست دادن توانایی ارزیابی صحیح از واقعیت است و اگر شدت این حالت در حدی باشد که موجب اختلال در عملکرد فردی ، اجتماعی ، تحصیلی و شغلی شخص شود اختلال سایکوتیک مطرح می گردد .
انواع اختلالات سایکوتیک :
براساس مدت و نوع نشانه های بیماری ، انواع گوناگونی از اختلالات سایکوتیک وجود دارند، از جمله اسکیزوفرنیا ، اختلال اسکیزوفرنی فرم ، اختلال سایکوتیک گذرا ، اختلال هذیانی ، اختلال اسکیزوافکتیو و سایر اختلالات سایکوتیک. وجه مشترک تمام این اختلالات وجود نشانه های سایکوز و مختل شدن واقعیت سنجی افراد است .
قویترین روانشناس در کرج در مرکز تخصصی روانشناسی دکتر اسلامی
علامت شناسی
تظاهرات اختلالات سایکوتیک ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد . این نشانه ها در 4 دسته اصلی قرار می گیرند :
• توهم : فرد چیزهایی را می شنود ، می بیند ، می چشد ، احساس می کند و یا بوهایی به مشامش می رسد بدون اینکه واقعاً وجود داشته باشند . در اختلالات سایکوتیک توهم ها اغلب به صورت شنیدن صداست .
• هذیان ( عقاید نابجا و غلط ) : یکی از نشانه های سایکوز وجود افکار نادرست است که شخص به آنها اعتقاد پیدا کرده است و با وجود دلایل منطقی بر خلاف آن عقیده حاضر نیست از آن دست بردارد . این عقاید می تواند به صورت اعتقاد داشتن به یک توانایی خارق العاده باشد و یا اینکه برخی افراد دشمن او هستند و قضد آسیب به او را دارند .
• تکلم سازمان نیافته و درهم ریخته : صحبت و تکلم افراد نشان دهنده نوع تفکرشان است . به عبارت دیگر افراد افکارشان را با کلام ابراز می کنند . در اختلالات سایکوتیک با مختل شدن محتوی و جریان تفکر انتظار می رود سازمان تکلم نیز دچار مشکل شود . افراد سایکوتیک هنگام صحبت گاهی از یک موضوع به موضوع دیگر می روند و گاه جملات بی ربط می گویند ، یک موضوع را در مکالمه دنبال نمی کنند و در موارد شدید ممکن است کاملاً نامربوط به هم و بی معنا سخن بگویند .
• رفتار سازمان نیافته و عجیب : رفتار نیز نشان دهنده طرز فکر افراد است و فرد سایکوتیک به دلیل مشکلاتی که در زمینه تفكر و قضاوت دارد دچار اختلال رفتاری می شود برای نمونه ممکن است بدون دلیل اشیاء بی ارزش را جمع نماید ، در حضور دیگران برهنه شود و ….
گاهی نشانه های سایکوز با تغییرات خلق همراه می باشد. مثلاً در بیمارانی که دچار افسردگی ( پایین آمدن خلق ) ، شیدایی یا مانیا ( بالا رفتن خلق ) و یا متغیر بودن خلق می شوند ممکن است علائم سایکوتیک نیز مشاهده شوند .
لینک های مفید: